Onlangs heb ik in een column al inzichtelijk gemaakt welke ontwikkelingen zich hebben voorgedaan rondom kernenergie en welke voordelen kernenergie tegenwoordig met zich meebrengt. In deze column ga ik specifiek in op de ontwikkeling van een mini-centrale op basis van kernenergie: de Small Modular Reactor (SMR) (op het plaatje zie je een impressie van het uiterlijk).
Eerst even een paar cijfers:
- Small modular reactor (SMR) produceert 4 tot 300 Megawatt (MW) (Borssele is 485 megawatt).
- 1 megawatt = 1000 huishoudens https://www.essent.nl/kennisbank/stroom-en-gas/energiebegrippen/megawatt
De SMR kan dus een middelgrote tot redelijk grote gemeente van stroom voorzien.
Ontwikkeling mini-centrales in Groot Brittanie met overheidssteun
Het Verenigd Koninkrijk heeft al in 2017 een competitie voor de ontwikkeling van mini-centrales uitgeschreven, omdat Engeland het belang en kansen ziet van deze mini-centrales en een internationale concurrentiepositie wil hebben. De overheid betaalde bedrijven per fase een ontwikkelbudget van miljoenen euro’s waarmee ze de ontwikkeling stimuleert. In ongeveer 18 landen wereldwijd gebeurt hetzelfde. Groot voordeel van de mini-centrales is dat ze in serie in fabrieken kunnen worden gebouwd waardoor de productiekosten veel lager zijn en ze sneller gebouwd kunnen worden. Met vrachtwagens kunnen ze naar een locatie worden gereden en in elkaar worden gezet.
In Engeland zijn van de 8 initiatieven er 5 door naar fase 2 die startte in 2020. Ze mogen nu een proefopstelling bouwen. Dit is onder andere de Rolls Royce mini centrale, maar ook de U battery. Deze kan zowel elektriciteit produceren als warmte opwekken.
U battery
De U battery is bedacht door o.a. de TU Delft en wordt ontwikkeld door het (deels) Nederlandse bedrijf Urenco met een vestiging in Almelo.
De U battery is een kleine centrale vanaf 4 Megawatt (4000 huishoudens), die deels ingegraven kan worden zodat het minimaal te zien is en een gewoon bedrijfsgebouw lijkt als elk ander bedrijf. Naast de elektriciteit wordt er ook warmte opgewekt waarmee diezelfde huishoudens van stadswarmte kunnen worden voorzien. Hierdoor vormt de U battery een mogelijke zeer stabiele, betrouwbare aanvulling op de energiemix. Het proto-type wordt gebouwd tussen 2024 en 2027 en de verkoop start in 2028.
Vaak wordt als argument aangedragen dat het heel lang duurt voor een centrale neergezet kan worden door de lange procedures in Nederland. Dit kan versneld worden als we nu starten met de procedures om locaties aan te wijzen waar mini centrales zouden kunnen komen als ze voldoen aan bepaalde kaders. Op die manier creëren we als overheid randvoorwaarden en potentiele afzetmarkt voor bedrijven en kunnen zij rekening houden hiermee in de ontwikkeling en stimuleren wij bedrijven verder te gaan met de ontwikkeling. Tegelijk is het een interessante pilot om samen met hen op te lopen en daarmee planningstijd te verkorten.
Daarbij kunnen we bijvoorbeeld gebruik maken van de Rijkscoördinatieregeling waarmee de planningsprocedures verkort kunnen worden.